Bản vẽ gia công cơ khí hay còn gọi là bản vẽ kỹ thuật là một phần không thể thiếu trong quá trình chế tạo và sản xuất cơ khí.

Quá trình sản xuất cơ khí là quá trình mà chúng ta tác động trực tiếp lên nguyên vật liệu gia công (hay còn gọi là phôi hay nguyên liệu ban đầu) bằng những máy công cụ, dụng cụ cơ khí nhằm thay đổi phôi thành một chi tiết có đầy đủ kích thước, hình dạng và chất liệu theo bản vẽ gia công yêu cầu.

Quá trình gia công cơ khí này thường bao gồm nhiều công đoạn nhỏ, mỗi công đoạn lại có những yêu cầu kỹ thuật khác nhau nhằm tạo ra sản phẩm hữu hình từ vật liệu bạn đầu. Bản vẽ kỹ thuật, hay còn gọi là bản vẽ gia công cơ khí (từ ngữ chuyên ngành cơ khí chế tạo máy) là một sản phẩm của công đoạn tính toán và thiết kế sản phẩm.

Bản Vẽ Gia Công Cơ Khí Là Gì?

Như đã nói bày ở phía trên, để chế tạo ra một chi tiết hoặc một thành phẩm cơ khí hoàn chỉnh đòi hỏi sự kết hợp của nhiều quá trình gia công khác nhau. Bản vẽ gia công cơ khí chính là sản phẩm của quá trình khảo sát, tính toán và thiết kế trước khi bắt tay vào tổ chức sản xuất ra chi tiết đó.

Người kỹ sư, nhân sự phụ trách công việc thiết kế bản vẽ gia công cơ khí bắt buộc là người có nhiều năm kinh nghiệm trong nghề, am hiểu về cơ khí, vật liệu và công nghệ sử dụng để tạo ra những sản phẩm phù hợp với năng lực sản xuất của công ty và đáp ứun đầy đủ yêu cầu của khách hàng qua đó góp phần vào sự phát triển chung của toàn xã hội.

Một bản vẽ thiết kế phải thể hiện đầy đủ biên dạng, kích thước, vật liệu tạo thành sản phẩm, dung sai cho phép và các yêu cầu kỹ thuật đặt ra cho sản phẩm đó (như độ cứng, độ cong,...). Một bản vẽ gia công cơ khí chuẩn kỹ thuật là khi nhìn vào nó, người ta sẽ hình dung ra được cấu tạo, chức năng và cách thức vận hành của chi tiết, loại máy móc đó.

Biểu Diễn Bản Vẽ Gia Công Cơ Khí

Một bản vẽ gia công cơ khí có thể được biểu diễn bằng nhiều cách thức khác nhau. Nó có thể được biểu diễn dưới các dạng như:

• Dạng hình học trong không gian (theo một hệ trục tọa độ hay hệ quy chiếu xác định), được gọi là hình chiếu trục đo, hoặc các hình chiều…
• Dạng bản vẽ chi tiết phục vụ cho quá trình gia công, chế tạo cơ khí, bản vẽ phục vụ cho quá trình lắp ráp, liên kết các chi tiết nhỏ, hoặc liên kết để tạo thành sản phẩm hoàn chỉnh.
• Dạng bản vẽ nguyên công phục vụ cho việc xây dựng nên một quy trình công nghệ nào đó, hoặc bản vẽ dự toán phục vụ cho công tác gia công hay chỉ đạo sản xuất.

Yêu Cầu Chung Của Một Bản Vẽ Gia Công

Tiêu chuẩn của bản vẽ gia công cơ khí gồm rất nhiều các yêu tố, thành phần khác nhau tạo nên, nó ảnh hưởng đến quá trình gia công cũng như sản phẩm được chọn gia công, bản vẽ cơ khí đòi hỏi phải có độ chính xác, tính toán kỹ lưỡng, tỉ mỹ từng chi tiết nhỏ nhất và phải được lập theo các chỉ tiêu, tiêu chuẩn thống nhất.

Bản vẽ gia công cơ khí phải đảm bảo đáp ứng yêu cầu về các qui định, qui phạm và các chỉ tiêu của vẽ kỹ thuật như: khổ giấy vẽ, dụng cụ vẽ, các tỷ lệ và ký hiệu để mô tả chi tiết, nét vẽ, kích thước các nét vẽ và vẽ các nét như thế nào, chữ viết để thể hiện trên bản vẽ kỹ thuật và cách trình bày kích thước của chi tiết ra sao….

Bản vẽ gia công cơ khí góp phần quan trọng trong việc tạo ra sản phẩm đạt chất lượng, đạt tiêu chuẩn, độ chính xác theo yêu cầu của khách hàng và song song đó thì bản vẽ cơ khí cũng phải đạt được những yêu cầu nhất định về mọi chỉ tiêu và kỹ thuật cũng như chất lượng để quá trình gia cong dễ dàng và nhanh chóng nhưng vẫn đúng quy trình, tạo điều kiện tốt nhất cho đơn vị gia công cũng như người sử dụng sản phẩm. Muốn sản phẩm đạt chuẩn thì bản vẽ cơ khí phải chính xác, đúng thiết kế và đạt tiêu chuẩn.